دکتر حمید وحیدی

ریزش موی سکه ای دراین نوع ریزش مویک یاچندلکه طاسی به شکل دایره یاسکه وگاهی بیضی شکل بطورناگهانی وبی خبردرسرایجادمی شود. یعنی بیمارمتوجه ریزش مودرحمام یاموقع شانه کردن نشده وچون معمولاًتوام باسوزش یاخارش ودردنیست ازاین طریق هم به وجودآن پی نمی بردوتامدتهاازآن بی خبرمی ماندتااینکه آرایشگریانزدیکان آن رادیده ومتذکرشوندویابرحسب اتفاق درضمن شانه کردن یالمس خودبیمارآن راپیداکند. گرچه این بیماری اکثراًبدون علامت است ولی گاهی بیماران پیدایش لکه های جدیدراازروی سوزش یاخارش یک منطقه حدس می زنند.چون شکل طاسی به صورت لکه های گردیابیضی شکل است آنراطاسی سکه ای شکل یالکه لکه میگویند.اگرریزش مومحدودبه یک یاچندلکه باشدآنراریزش موی سکه ای محدودمیگویند.گاهی ریزش موحالت شبکه ای وتورمانندداردکه ازاتصال چندلکه حاصل می شودوسرانجام گاهی موهای پشت سرودورسربه شکل نعل اسب می ریزدکه علامت خیلی بدی است وخبرازپیشرفت بیماری می دهدوگاهی برعکس تمام موی سرمی ریزدغیرازهمین نوارنعل اسبی شکل که درپشت سرباقی می ماند.

اگرتمام موی سربریزدآن رانوع توتالیس می نامنداگرریزش مودرناحیه غیرازسرمانندریش یاابرویابدن پیداشودان رافرم خارج جمجمه ای می نامند.اگرتمام موی بدن بریزدان رانوع سرتاسری یایونیورسالیس می نامنددراین نوع علاوه برموی سرموهای ریشٰ،ابرو،بدن وحتی موهای داخل بینی هم می ریزد.درموقع معاینه پوست ناحیه مبتلابدون موولی صاف وسالم وبدون قرمزی والتهاب است گاهی دراطراف لکه طاسی موهای کوتاه وشکسته موسوم به علامت تعجب می بینیم که دربالاضخیم ودرپایین نازک می باشندوجوداین موهاعلامت پیشرفت وفعالیت بیماری است وهمچنین اگرموهای اطراف این لکه های بی موبایک کشش مختصربه آسانی کنده شودبازعلامت فعالیت بیماری است که آن راPULL TESTمثبت می نامند.همراه باریزش موبه علت شباهت ساختمان مووناخن(وجودکراتین درهردو)ضایعات ناخنی مختلف مانندنقاط فرورفته ونازک شدن وناصافی سطح ناخن ممکن است موجودباشدکه آن راتراکی انیکی می نامند.

این عارضه درهرسنی ممکن است پیش آیدویک درصدمردم راگرفتارمی کندحداکثرشیوع آن دراطفال سنین مدرسه یعنی 6تا8سالگی است وشایع ترین علت ریزش مودربچه هاراتشکیل می دهدوازنقطه نظرشیوع دردرجه دوم جوانان رابعدازاطفال گرفتارمی کند.هرچندسلامت کلی مبتلایان به این بیماری معمولاًاشکالی نداردولی ازنظرروانی به شدت بیمارواطرافیان رادچارناراحتی کرده وبارسنگینی رابه آنهاتحمیل می کند.وامابه علت سیرغیرقابل پیش بینی آن راریزش نوی بوالهوس می نامندزیرابیخبروبی سروصدامیایدواکثراًبی خبربایابدون درمان بهبودمی یابداین بیماری گاهی یک یاچندبارعودمی کندوحملات مکرردراین بیماری شایع است .ازعجایب این است که درحالیکه بعضی لک هاروبه بهبودهستندلکه های جدیدممکن است پیداشوند.موهای تازه رویش یافته ابتداضعیف وکرکی شکل وکم رنگ هستندوبه تدریج به اندازه ورنگ طبیعی درمی آیند.

علت این بیماری بدرستی معلوم نیست ولی مجموعه ای ازاستعدادژنتیک واختلال ایمنی مولدآن می باشد.دراین بیماری گلبولهای سفیدازنوع TCELLبطوراشتباهی موی شخص راغریبه حساب وبه آن حمله کرده ومانع رشدمومی شوند.به علت اختلال ایمنی همراهی بیشتری این بیماری باسایربیماری های خودایمنی ماننداگزمای سرشتی،کم خونی پرنیسیوزواختلالات تیروئیدولک وپیس وبیماری کلاژن واسکولاردورازذهن نمی باشد. علاوه براستعدادارثی واشکال ایمنی یک عامل روشن کننده مانندعفونت ویروسی بااسترس سبب بروزبیماری درافرادمستعدمی شود.نقش استرس درروشن کردن وادامه بیماری ازاهمیت خاصی برخورداراست.ولی علت اصلی بیماری نمی باشدبه عبارت دیگراسترس روی زمینه ژنتیک نقش خودراایفامی کند.زمینه ژنتیک راازروی سابقه فامیلی این بیماری درپدرومادر،خواهروبرادرویاسایرافرادفامیل میتوان بدست آورد.

به علت آنکه معمولاًاین بیماری خودبخودیابادرمان به طورکامل بهبودمی یابدآن رادربعضی نواحی مولیسک می نامندومقصودشان این است که این بیماری مورالیس می زندولی گاز نمی گیردودرنتیجه پیازموراخراب نمی کند. درمانهاشامل اطمینان به بیماربرای بهبودبادرمانهای ساده به شرط حوصله بیماراست وازاستعمال موادمحرک مانندسیروپیازگرفته تااشعه ماوراءبنفش وایجادآلرژی تماسی باDPC،DNCBواسکواریک اسیدواستعمال پمادهای تنظیم کننده ایمنی مانندپروتوپیک گرفته تااستعمال پمادهای کورتون موضعی قوی وتزریق کورتن داخل ضایعه وتجویزداروهای سیستمیک مانندکورتن خوراکی یاکورتن به صورت پالس وداروهای خوراکی تغییردهنده ایمنی رامیتوان برحسب موردبه کاربرداماگاهی بابالاترین درمانهاهم هیچ تاثیرمثبتی دیده نمی شودوبیماری پابرجامی ماند.نحوه واکنش بیماربه این بارعصبی شدیددرسرنوشت وآینده اوتاثیربه سزایی داردکه بایستی باآموزش مناسب اجتماعی وتقویت روحی بیمار آن رابه نحومناسب تامین کرد.